Je bent hoog opgeleid. Hebt een succesvolle carrière. Je woont in een mooi appartement in de stad. Je hebt lieve vrienden en alles in je leven is goed geregeld. Eigenlijk zou je helemaal niet ontevreden mogen zijn, maar toch knaagt er iets en ben je niet gelukkig. Ik kan deze vraag beantwoorden omdat ik zelf ervaringsdeskundige ben op het gebied van het dertigersdilemma. Daarnaast heb ik met mijn filosofische praktijk veel ervaring als coach met dit soort levensvragen.
Het probleem van het dertigersdilemma betekent dat je op een keerpunt bent gekomen in je leven. Tot nu toe was je gelukkig omdat je jouw identiteit kon ontlenen aan wat anderen van je vonden. Zolang je aan de verwachtingen en wensen van de buitenwereld voldeed, oogstte je lof en dat maakte je gelukkig. Je deed een studie waar je ouders trots op waren. Je wist vervolgens een goede baan te bemachtigen waaraan je een zekere status kon ontlenen bij je vrienden. Maar dan. Nu echter ben je op een punt aangekomen in je leven waarop je merkt dat dit een doodlopende weg is. Want je hebt nu toch aan alle voorwaarden voldaan? Je hebt nu toch alles bereikt waarvan je dacht dat je daar gelukkig van zou worden. Je hebt precies gedaan wat er van je verwacht werd. Hoe kan het dan zijn dat je nu niet gelukkig bent?
Wat mist er dan in hemelsnaam?
Wat er ontbreekt, is dat je zelf aan het roer moet gaan staan en sturing moet gaan geven aan je leven. Je kunt niet meer vertrouwen op wat anderen vinden dat jij zou moeten doen. Betekenis geven aan je leven, dat kunnen anderen niet voor jou doen. Zodoende kom je er nu langzaam achter dat je er alleen voor staat bij belangrijke keuzes. Het is niet aan anderen om jou gelukkig te maken. Die verantwoordelijkheid draag je helemaal zelf. Alleen jij hebt die mogelijkheid om je leven dusdanig in te richten dat het passend is. Jij bent de enige met die sleutel.
Zin en betekenis
Maar waarom is zin en betekenis geven aan je leven dan zo belangrijk? Wanneer je keuzes maakt die echt bij jou passen, bijvoorbeeld qua baan of carrière, dan zal je merken dat het je goed af gaat. Dat er een wisselwerking ontstaat tussen jou en hetgeen je gekozen hebt. Dat je doeltreffender keuzes maakt en dat je ook makkelijker je doelen realiseert. Je zult merken dat dingen meer vanzelf gaan, dat je meer in een flow komt. Je ervaart dat je meer gewaardeerd wordt om wie je bent en dat je lekkerder in je vel zit. Al deze positieve elementen dragen bij aan een zin- en betekenisvol leven. Daarmee is het dertigersdilemma vooral niet een vervelende existentiële crisis, maar juist een enorme kans. Als je het serieus neemt heb je kans op een veel rijker en gelukkiger leven.
Wie ben ik?
Als dit besef is doorgedrongen dient de vraag zich aan; Wat maakt mij gelukkig? Hoe kan ik zin en betekenis geven aan mijn leven? Welke keuze moet ik maken? En bovendien, als ik veel van mijn keuzes niet zelf heb gemaakt; Wie ben ik eigenlijk echt? Om daarachter te komen zal je aan reflectie moeten gaan doen. Zelfreflectie, een dialoog met een expert en goede gesprekken met je partner zijn hierbij essentieel. In mijn eigen praktijk stimuleer ik mensen door middel van gesprekken, oefeningen en teksten om zichzelf beter te leren doorzien.Daarnaast probeer ik ze te leren hoe je authentieke keuzes kunt maken.
Gelukkiger leven
Maar of je nu mijn hulp gebruikt, of die van een andere expert. Het uitgangspunt blijft dat je voldoende zelfkennis dient te verwerven om keuzes te kunnen maken die dicht bij jezelf staan. Zodat je deze enorme kans op een meer vervullend en gelukkiger leven met beide handen aangrijpt.
Overzichtsartikel en video’s van het dertigersdilemma
Voor veel dertigers die opgroeiden in de christelijke traditie van hun ouders, speelt het geloof een andere rol of helemaal geen rol meer. Ze zoeken andere goden, een kerk die bij hen past of steken er gewoonweg geen energie in.
Existentiële vragen komen rond het dertigste jaar ineens allemaal tegelijk opzetten.
Door Nynke Sietsma
Jonge hoogopgeleide mensen stoppen niet alleen hun hoofden vol met dubben en piekeren over de vele keuzes in hun leven, maar worstelen net zo hard met vragen over authenticiteit, geluk en zin. Existentiële vragen dus. Dat zegt psycholoog en loopbaanadviseur Nienke Wijnants (38) in haar recent verschenen boek ‘Wie ben ik, wat wil ik’, over de dertiger van nu. De dertiger weet zich geen raad met die vragen, zegt zij. Die doolt. Het institutionele geloof waarmee de meesten zijn opgegroeid, is vaak geen optie meer voor deze jongvolwassenen. Van alle generaties is die van de dertigers het minst vertegenwoordigd in de kerk.
Geeske Hovingh (34), cultureel antropoloog en voorganger in de Amsterdamse Studenten-ekklesia herkent het beeld van die dolende dertiger. Zelf was ze er ook één, en ja, ook zij had af en toe last van het zogeheten dertigersdilemma, waarop Nienke Wijnants promoveerde. “Existentiële vragen komen rond het dertigste jaar ineens allemaal tegelijk opzetten. Vragen over het juiste werk, wel of geen kinderen, wie ben ik eigenlijk, en o ja, moeten we een huis kopen of huren en waar dan? Ergens tussen al die grootse keuzes fladdert er soms een zingevingsvraagstuk voorbij”, merkt Hovingh om zich heen. “Die zoektocht eindigt vaak niet expliciet bij God.”
De reden daarvan, is volgens Hovingh, ‘heel banaal’, een totaal gebrek aan tijd. “We werken hard, hebben kinderen om voor te zorgen, we moeten sporten om er goed uit te zien, onze vriendschappen onderhouden, we moeten twitteren, facebooken, er is zoveel te doen. En op zondagochtend liggen we uitgeput in bed. In de lijst van al die dingen heeft een ochtend naar de kerk niet de eerste prioriteit, nee.”
Eigengereidheid Maar dat is het niet alleen. Volgens Hovingh zijn dertigers ook allergisch voor het opgeheven vingertje, voor hokjes en doctrines. Tel daarbij op dat van alle generaties de dertiger van nu de minste affiniteit heeft met instituten en dan is de rekensom snel gemaakt: de kerk is uit, de dertiger zoekt zelf wel uit wat bij hem of haar past.
Die eigengereidheid brengt wel een moeilijkheid met zich mee. Want wat geef je door aan de volgende generatie als kaders wegvallen? Waar put je dan uit? Is het christelijk geloof, waarmee de meeste dertigers nog zijn opgevoed dan een optie?
Nee, zegt Evelyn Prinsen (37) gedecideerd. Spiritualiteit wel. Ze is ‘quarterlife’-expert en loopbaancoach in Amsterdam en schreef het boekje ‘Spiritualiteit werkt in de dertigersdip’. De tientallen twintigers en dertigers die aan haar bureau komen, dubben met existentiële kwesties als: wie ben ik, wat is het hogere doel van mijn leven, en hoe geef ik zin en betekenis aan mijn leven? Zij reppen in die zoektocht met geen woord over God, is Prinsens ervaring.
Het uitgangspunt is veel meer geworden dat god in jouzelf zit. Dat wij het allemaal zijn.
Dit is een deel van het artikel, lees hier het gehele artikel op Trouw.nl
Tekst door Nynke Sietsma, publicatie afkomstig van Trouw.nl
Bootcamp ‘Wat wil ik nu echt?’ scoort een 9,3 en “geeft een enorme boost energie”
In twee middagen was het de uitdaging voor de 10 deelnemers dat iedereen voor zichzelf de vraag zou gaan beantwoorden: Wie ben ik en wat wil ik nu echt?
Wat hebben we gedaan?
We begonnen met een relaxte kennismaking in de binnentuin, waarbij de deelnemers langzaam binnendruppelden. Iedereen verwonderde zich over het mooie oude pand en de prachtige cursusruimte.
De Bootcamp begon met een uitgebreide voorstelronde, waarbij zowel de docent als de deelnemers in alle openheid en eerlijkheid over zichzelf vertelden. Dit brak het ijs zogezegd en vanaf dat moment was niets meer onbespreekbaar.
Wat volgde die twee middagen was een verrassende mix van filosofische theorie en oefeningen die daarop inspeelden. De thema’s waren verlangens, authenticiteit, identiteit en intuïtie. De oefeningen hebben geleid tot meer zelfinzicht, maar belangrijker nog: iedereen ging ook daadwerkelijk aan de slag met de belangrijkste vragen in zijn/haar leven. Het resultaat was geweldig, nagenoeg alle deelnemers hebben echt een antwoord of visie kunnen formuleren op hun levensvragen en deelden dat met de groep.
Evaluaties
De evaluaties waren dan ook lovend. Zo was het gemiddelde rapportcijfer dat de deelnemers aan de cursus gaven een 9,3 en aan de docent zelfs een 9,5.
Uiteraard werden er ook verbeterpunten genoemd, zoals de inkadering van alle onderdelen in het grotere geheel en de akoestiek van de zaal vanwege de open ramen. Tot en met iemand die als verbeterpunt schreef: “Niets veranderen, Thijs, helemaal goed zo!”
Quotes
De quotes uit de evaluaties zeggen wellicht meer dan cijfers:
“Als je antwoord wil krijgen op de vraag ´Wat nu?´ zul je deze vraag hier op kunnen lossen!”
“Nieuwe sleutels tot een beter zelf inzicht.”
“Geeft een enorme boost energie.”
“Verrassend verrijkend.”
“Het gevoel dat alles mogelijk is.”
“Een vriendengroep waarin alles gezegd kon worden”
“Hartelijk dank voor de inzichten van deze Bootcamp, voor de fijne kennismakingen en ontmoetingen en voor de heerlijke culinaire verwennerij.”
Bedankt
We willen iedereen bedanken voor het prachtige weekend. Het is voor ons echt bijzonder geweest om meerdere redenen. De hartelijkheid, vriendelijkheid en openheid van iedereen speelt daarbij de belangrijkste rol. Ook opvallend waren de interessante gesprekken tussen mensen onderling, gedurende de dag en tijdens de afsluitende borrels.
Daarnaast de goedverzorgde hapjes en drankjes van Moniek, die ervoor zorgden dat je je thuis voelde en kon genieten. Het nuttige met het aangename dus.
Mixtup, bedankt voor de prachtige ruime locatie, waardoor je het huiskamer gevoel had en iedereen ook lekker bleef borrelen na afloop…
Volgende Bootcamp
We willen besluiten met het overweldigende enthousiasme aan het eind van het weekend, het geeft een heel goed gevoel dat we van zoveel mensen heb gehoord dat ze het geweldig vonden. Superlatieven schieten tekort.
“Als je antwoord wilt krijgen op de vraag ´Wat nu?´ zal je deze vraag hier op kunnen lossen. Doen dus!”
Zelf meedoen?
Ja, ik wil meer informatie over de volgende bootcamp !
Het dertigersdilemma kan worden verklaard uit onze geschiedenis en de huidige staat van de maatschappij.
Door Thijs Sins
Filosoof Roman Kzrnaric verklaard in de onderstaande video alle problemen die samenhangen met dit thema. Hij gaat op zoek naar de redenen waarom wij werk zoeken dat voldoening geeft, maar daarnaast geeft hij ook advies hoe we daadwerkelijk daar kunnen komen. Het dertigersdilemma betekent voor velen een staat van verwarring, misschien zelfs een lichte crisis, over de beroepskeuze. Roman noemt onder meer de zogenaamde keuze paradox waarin wij ons bevinden, er is te veel keuze, daarom kunnen we nauwelijks kiezen. Een citaat van Zygmunt Bauman schiet mij te binnen:
“de vreugde van het kiezen wordt altijd ietwat getemperd door het vermoeden dat er vele andere keuzemogelijkheden waren die je links hebt laten liggen.”
Verder gaat hij in op de verschillende persoonlijkheidstesten, zoals de MBTI (Myers Briggs) test, die heden ten dage door vele loopbaanadviseurs wordt gebruikt en de gevaren daarvan. Het is namelijk een foto-opname van je leven op dat moment!
Kans
De tijd waarin wij nu leven en het daarmee gepaard gaande dertigersdilemma kun je ook zien als een enorme kans en een rijkdom. Je krijgt de kans om je leven opnieuw in te richten, precies zo dat jij je waarden en talenten kwijt kan in je werk. Hoe je dat vervolgens doet wordt ook nog aangeroerd in het verhaal. “Probeer te letten op die momenten dat je ‘flow’ ervaart in dat wat je doet. Die werkzaamheden geven je een goede richting voor het type werk dat je voldoening zal geven.
Een belangrijk punt dat Roman noemt zie ik zelf ook veel terug bij cliënten in mijn praktijk. Namelijk dat men veel te lang nadenkt over de beste mogelijke carrièreverandering, alvorens actief iets te ondernemen. Probeer het om te draaien, ga eerst iets ondernemen (vrijwilligerswerk, stage, meelopen, afspraken, bijbaan) en ervaar hoe het is om te experimenteren in dat werkveld. Bedenk pas daarna wat jou het beste is bevallen. Probeer je angst voor het zetten van nieuwe stappen te overwinnen, je krijgt spijt als je het niet doet.
Iedereen wil iets voorstellen, iemand zijn, herkend worden. Dan helpt het carrière te maken, naar de juiste feestjes te gaan en de mooiste partner te hebben. En daarnaast een cool leven te leiden en ook nog veel echte vrienden te hebben. Ambitieuze doelen. ‘t Is even doorbijten maar dan heb je ook wat in handen: een gelukkig en compleet leven.
In deze cursus neemt filosoof Thijs Sins je mee in de spanning tussen de echte en de bedachte wereld. Wie is eigenlijk je raadgever in het stellen van je doelen in je leven? Is dat de echte ik of de bedachte ik? Is dit, om met Freuds bril te kijken, het ego of het es? Wie is bij jou de baas in het maken van keuzes? Ben jij de ruiter of het paard?
Deze cursus richt zich op het ontstaan van de idee van het individu sinds de Verlichting en is een verkenning van de betekenis van authentiek handelen. Hoe kun je ontsnappen aan de waan van de dag en keuzes maken die dicht bij jezelf staan?
Met de combinatie van zowel denken als doen kun je ondervinden wat het betekent om intuïtief te handelen. En hoe je kunt luisteren naar de signalen van je onbewuste -of om ze gewoon te negeren. Deze cursus geeft je het gereedschap voor een doeltreffender leven.
De moderne mens heeft te veel keuzes in zijn leven, dit levert de onzekerheid op dat je misschien niet de juiste keuze maakt:
‘Constant word je geconfronteerd met een of ander risico. Als je je aandacht vestigt op een bepaalde mogelijkheid en een keuze maakt, weet je nooit zeker of je intussen andere
opties, die weleens veel aardiger, interessanter, beter of winstgevender zouden kunnen zijn, niet nét misloopt.
Welke keus je ook maakt, de vreugde van het kiezen wordt altijd ietwat getemperd door het vermoeden dat er vele andere keuzemogelijkheden waren die je links hebt laten liggen. Daar betaal je een hoge prijs voor, vooral in psychologische zin.’
(Citaat van de Poolse socioloog Zygmunt Bauman in het boek: “Brief aan een middelmatige man”, van Joep Dohmen)