Wat houdt jou momenteel bezig bij Tatkraft?
Momenteel ben ik bezig met het omzetten van de ervaringen die ik opdoe in trainingen en coaching, in een digitale variant, een online training. Dat is best een uitdaging, want een online training moet glashelder zijn, mensen moeten er in hun eentje doorheen kunnen. Dat betekent dat ik een vertaalslag moet maken van de groepstraining die ik heb, naar concrete online oefeningen waar mensen zelf thuis mee aan de slag kunnen.
Daarnaast ben ik ook bezig met het helpen van mensen door coachingsgesprekken. Dit doe ik onder andere met behulp van een geleide meditatie. Het mooie daarvan is dat je mensen eerst tot rust kunt brengen, door middel van een ademhalingsoefening. Daarna kun je werken met de kracht van verbeelding. Er zijn verschillende imaginatieoefeningen die kunnen inwerken op je geest. Met zo’n oefening ben je in staat een mentaal probleem of een dilemma op te lossen door je bijvoorbeeld een bepaalde situatie in te beelden.
Kun je uitleggen hoe zo’n oefening in zijn werk gaat?
Een voorbeeld ervan is dat je in je verbeelding in gesprek gaat met een persoon die symbool staat voor de gedachtes waar je last van hebt. Als je samen met die persoon tot een oplossing kunt komen, zie je vaak dat de gedachtes ook opgelost worden.
Stel bijvoorbeeld dat je een heel dominante vader hebt, bij wie je nooit iets goed kon doen. Je zou daar in zo’n oefening dan mee in gesprek gaan en dan zou je samen tot een oplossing kunnen komen. Je zou er door middel van het gesprek bijvoorbeeld achter kunnen komen dat die vader het beste met je voor had of misschien begin je te begrijpen waar zijn gedrag vandaan komt. Het komen tot een consensus, het toelaten van empathie en compassie naar de ander en naar jezelf stelt mensen in staat om zichzelf en de ander te vergeven. Zo krijgen ze meer vat op de dingen die hen soms dwarszitten. Dat brengt rust en geeft zelfvertrouwen waar je dat misschien eerder niet had. Het lost in feite een belemmerende overtuiging die je had, op.
Waar is deze oefening op gebaseerd?
Dit is een Hawaïaans ritueel van vergeving, genaamd Ho’o Pono Pono. Het is een proces van het loslaten van negatieve energie in jezelf om de invloed van positieve gedachten, woorden en daden te verwelkomen. Het is inmiddels opgepikt door verschillende trainers en coaches van over de hele wereld. Omdat er daadwerkelijk iets gebeurt, een bizar principe eigenlijk. De essentie is misschien wel dat je, doordat je de ander en jezelf vergeving schenkt, daadwerkelijk iets oplost.
Hoe gaat de digitale training eruit zien?
Ik probeer te bereiken dat mensen van begin tot eind wordt meegenomen door het doen van de oefeningen. Als het ware wil ik mensen aan de hand nemen van punt a naar punt b. Het doel is het oplossen van iets waar je last van hebt. Die verandering zit hem in het wegnemen van overtuigingen, emoties en gedachten die jou in het dagelijks leven belemmeren.
Kun je wat meer vertellen over belemmerende overtuigingen?
Iedereen heeft hier in meer of mindere mate wel last van. Belemmerende overtuigingen zijn vaak terug te voeren op herinneringen in je jeugd. Ik kom het bijna in alle gevallen tegen bij de mensen die ik spreek.
De meest simpele verklaring is dat je als kind probeert geaccepteerd te worden door, of erkenning te krijgen van je omgeving. Wanneer dat niet automatisch gebeurt, bedenk je daar een strategie voor die werkt. De strategie die mensen als kind bedacht hebben om erkenning en waardering te krijgen, komen hen in hun volwassen leven vaak dwars te zitten. Als je dus in een omgeving opgroeit waarin je veel moet doen voor erkenning dan ontwikkel je een patroon waarin je ook in je volwassen leven die strategie voortdurend hanteert. Alleen werkt deze dan belemmerend.
Waarom werkt die strategie dan belemmerend?
Het gaat vaak uit van een negatieve gedachte over jezelf: blijkbaar ben ik niet goed genoeg, niet waardevol genoeg, niet slim genoeg, blijkbaar doe ik het niet goed. Daardoor wil je extra goed je best gaan doen. Het vertrekpunt is dan dus een negatieve overtuiging, namelijk dat er iets mis met jou is. En dat je dus bijvoorbeeld harder moet lopen dan je doet of zelfs kunt. Een voorbeeld is: ik heb ervaren dat ik erkenning krijg als ik gedraag zoals er van mij wordt verwacht, ik mag dus nooit mijn eigen wil doorduwen. Of, ik mag niet mezelf zijn, als mijzelf wordt ik niet gewaardeerd dus ik moet iets anders doen of beter doen om goed genoeg gevonden te worden.
Deze gedachten werken voor een kind prima omdat je als kind uit bent op overleven in afhankelijkheid van andere volwassenen. Voor een volwassene werken ze echter niet meer. Als volwassene ben je niet meer afhankelijk en moet je op eigen benen staan. De belemmerende gedachten gaan nu concreet uit van een negatief zelfbeeld. Het zijn deze negatieve gedachtes over jezelf die nog steeds doorwerken in de communicatie met anderen, waardoor je jezelf begint tegen te werken in je relaties. Je staat als het ware constant met 1-0 achter als je bijvoorbeeld met een gesprek begint, een presentatie wil geven of een project wil afronden. Zaken als perfectionisme, faalangst of sociale angst zijn heel goed te herleiden tot zo’n negatieve overtuiging.
En op te lossen door het imaginaire gesprek dus. Zijn er ook nog andere benaderingen?
Met een rationele analyse gebruik je een methode waarbij je onderzoek doet naar hoe de belemmerende overtuiging precies werkt en hoe die overtuiging er precies uitziet. Je gaat dan in feite de gedachte analyseren, ontleden en helemaal blootleggen. Dit zorgt voor bewustwording in het ontstaan van een patroon. Daar hoort ook een oefening bij, de zogenaamde RET-oefening. Daarbij ga je op zoek naar de specifieke gedachte die leidt tot een emotionele reactie. Bijvoorbeeld pijn, verdriet of boosheid.
Vaak is de overtuiging die je hebt niet realistisch. Dan kom je weer bij de overtuigingen die je je als kind eigen hebt gemaakt. Bijvoorbeeld, ik moet het altijd perfect doen. Dat is geen realistische gedachte. Erachter komen dat je uitgaat van een irreële verwachtingen van jezelf kan je helpen deze weg te nemen.
Waar komt deze oefening vandaan?
Het is een oefening die komt uit de cognitieve gedragstherapie. RET staat voor Rationele Emotieve Therapie. Je gaat eigenlijk rationeel kijken naar een situatie die een hevige emotie oproept. En je gaat op zoek naar wat de gedachte was die ten grondslag lag aan die emotie. Die gedachte is vaak niet reëel. Dit grijpt ook terug op de leer van de stoïcijnen waarin wordt geleerd hoe je je gedachten kunt managen en daarop kunt reflecteren.
Kun je een voorbeeld geven van zo’n oefening?
Het kan bijvoorbeeld zijn dat iemand op het werk slechte feedback heeft gekregen en daar enorm door van slag is. Er is een gedachte die zegt: ik moet perfect zijn. Die kun je uit elkaar trekken in verschillende onderdelen. Slechte feedback zorgt dus eerst voor heel veel pijn. Maar er zit een overtuiging tussen. Waarom is die pijn er? Een antwoord kan bijvoorbeeld zijn dat je diep van binnen de overtuiging hebt dat je perfect moet zijn en dat je niet mag falen. Als dat de bril is waardoor jij de werkelijkheid ziet, wordt elk falen, elke imperfectie heel erg pijnlijk. Maar als je in staat bent er vanaf een afstandje naar te kijken zul je erachter komen dat het helemaal niet realistisch is om dat allemaal van jezelf te wensen. Dat je jezelf tot maatstaven dwingt die je misschien van anderen nooit zou vragen en die jou zelf dus ook helemaal niet verder helpen in het leven.
Hier gaat jouw online training dus over.
Ja. Omdat ik geloof in de combinatie van deze twee oefeningen. Enerzijds een emotionele benadering en anderzijds een rationele, cognitieve oefening. Het zorgt ervoor dat de belemmering wordt weggenomen. Het zijn oefeningen die je bij jezelf ook meerdere keren kunt herhalen met verschillende gedachtes. Ze helpen je uiteindelijk een patroon zichtbaar te maken, je bewust te maken van dat patroon en dus uiteindelijk ook om van dat patroon af te komen. Je hebt immers ingezien dat het patroon je niet meer helpt.
Voor wie is deze training bedoeld?
Zoals ik al zei is deze training bedoeld voor mensen met faalangst, sociale angst of spreekangst. Maar ook perfectionisten of mensen die last hebben van heftige emoties als boosheid, of verdriet, schaamte. Mensen die zich onzeker voelen of vaak schuldig. Ook mensen die last hebben van een verslaving zouden gebaat zijn bij deze training.
Wanneer gaat de training van start?
De training staat al een tijdje als pilot online. Maar ten tijde van het verschijnen van de nieuwsbrief van juni zal hij echt online beschikbaar zijn. In de tussentijd probeer ik hem nog te vervolmaken. Mensen die interesse hebben in deze oefening kunnen nu al deelnemen aan een pilot test. Of contact met mij opnemen als ze er vragen over hebben, via de website of e-mail (thijs@tatkraft.nl)
