Beschrijving

Wat kunnen 8 filosofen ons leren over hedendaagse vraagstukken?

Filosofie in vogelvlucht is een eigentijdse inleiding in de filosofie. Als uitgangspunt zullen 8 filosofen worden behandeld die ieder afzonderlijk van grote invloed zijn geweest op onze westerse cultuur.

Originele teksten

Er zal tijdens iedere bijeenkomst een originele tekst worden behandeld van de filosofen Plato, Aristoteles, Spinoza, Kierkegaard, Nietzsche, Freud, Foucault en Taylor.

Maatschappelijke vraagstukken

Daarnaast zal tijdens iedere bijeenkomst de relatie worden gelegd tussen het werk van de filosoof en een maatschappelijk vraagstuk anno nu. Gezamenlijk zal worden onderzocht welke relevantie de tekst heeft voor hedendaagse topics zoals bijvoorbeeld; liefde en relatie, burn-out, de consumptiemaatschappij, klimaatverandering, privacy, zingeving of populisme.

Inhoud

Filosofie stelt grote vragen. Soms zijn dit eeuwige vragen die door de mensheid vrijwel nooit eenduidig te beantwoorden zullen zijn. Filosofen pogen deze vragen van antwoorden te voorzien in de vorm van concepten over de wereld en de mens.

Vogelvlucht

Het beeld van een vogelvlucht past daar goed bij. Je zou kunnen zeggen dat een filosoof even opstijgt vanuit het alledaagse en tijdens zijn vlucht een glimp van de wereld opvangt vanuit een ander perspectief. In zijn werk lees je zijn visie op de werkelijkheid terug en daarmee zijn antwoord op dit soort vragen.

Antwoorden

In deze cursus vind je dan ook de belangrijke grote vragen zoals die zijn beantwoord met het idealisme van Plato, de deugdethiek van Aristoteles, het verlichtingsdenken van Spinoza, het nihilisme van Nietzsche en het christelijk existentialisme van Kierkegaard.

Ontstaan

Daarnaast worden concepten ook vanuit hun ontstaansgeschiedenis belicht, zoals het blootleggen van machtspraktijken door Foucault en de totstandkoming van onze laatmoderne identiteit volgens Taylor.

Thema’s

De teksten zijn zodanig geselecteerd dat de nadruk zal liggen op thema’s van de metafysica, de cultuurfilosofie en het humanisme. Daarnaast staat filosofie van oudsher in het teken van het verwerven van zelfkennis. Een aantal van de teksten draagt ook dit ideaal met zich mee.

Vorm

Tijdens de acht bijeenkomsten zal gepoogd worden de originele teksten van de filosofen zo goed mogelijk te interpreteren en de denkbeelden van de filosoof proberen te begrijpen binnen de historische context waarin de tekst is geschreven.

Breekijzer

Maar naast het interpreteren en begrijpen van de tekst heeft deze cursus nog een ander doel voor ogen. Filosofie is namelijk ook bij uitstek geschikt als breekijzer. Daarbij heeft zij als taak om een uitweg te bieden voor hedendaagse problemen. Men spreekt in dit geval van therapeutische filosofie. Een filosoof kan hierbij worden ingezet om vastgeroeste patronen en/of dogmatische opvattingen in de huidige maatschappij van een helder alternatief te voorzien.

De cursus is zodanig opgezet dat ook in deze therapeutische taak wordt voorzien. Per bijeenkomst zal gepoogd worden de denker en zijn tekst te gebruiken als middel om onze hedendaagse realiteit in een ander licht te zetten, waarbij diverse maatschappelijke vraagstukken worden aangesneden.

Interactief

Daarnaast zullen de bijeenkomsten een interactieve vorm hebben. Dat betekent dat er voor en tijdens de bespreking van de tekst door de docent voldoende ruimte is voor het stellen van vragen. Het is ook de bedoeling om gezamenlijk de stof te onderzoeken. Daarom zal een deel van de tijd zal worden gebruikt voor discussie en zullen er (afhankelijk van de stof) werkvormen worden ingezet om de theorie meer inzichtelijk te maken.